Dzień dobry Ludziska!
Weekend ledwo się zaczął, a dziś mamy już poniedziałek. Czasem tak trudno się z tym pogodzić! Zwłaszcza w niedzielę wieczorem. Ledwo człowiek zaczął się rozkręcać, poczuł tę chwilę wolności, a tu już koniec. Cały tydzień od nowa... oczywiście lekcji języka polskiego 😅.
Kilka ostatnich lekcji poświęciliśmy na powtórzenie materiału z klasy szóstej. Dzisiaj rozszerzymy tę wiedzę o nowe zagadnienia. Bohaterem zajęć będzie, wszystkim nam dobrze znany, podmiot.
Następnie otwieracie podręczniki i zapisujecie temat dzisiejszej lekcji:
Temat : Rodzaje podmiotów w zdaniu.
Zapewne zauważyliście, że nową informacją są różne rodzaje podmiotów. Dotychczas znaliśmy tylko jeden - podmiot gramatyczny.
Podmiot ten charakteryzuje się prostą formą gramatyczną, ponieważ jest wyrażony w mianowniku, czyli pierwszym przypadku. Odpowiada na pytania : kto?co?
Np. Kto? uzbierał jagody - Janek .Podmiot to Janek.
Co? jest na wieszaku - płaszcz. Podmiot to płaszcz.
Uważam, że wszyscy doskonale potraficie wskazać ten rodzaj podmiotu.
Co innego jest w przypadku zdań zawierających podmiot logiczny. Tu przydadzą się kompetencje językowe, gdyż musimy znaleźć wykonawcę czynności, który jest wyrażony w dopełniaczu.
Podmiot logiczny odpowiada na pytania : kogo?czego?
np. Czego? zabrakło - mleka . Mleka - podmiot
Kogo? nie ma - brata . Brata - podmiot.
Cechą charakterystyczną podmiotu logicznego, poza formą dopełniacza, jest również jego znaczenie. Najczęściej informuje o braku lub nadmiarze czegoś.
Ostatnim rodzajem podmiotu, który musicie znać, jest podmiot domyślny. Jego specyfika wynika z kontekstu zdania. Nie stanowi odrębnego wyrazu, jego po prostu w nie ma. Domyślamy się go z formy orzeczenia.
Np. Zrobiła bańkę. Zadajemy pytanie (kto?) zrobił bańkę, a odpowiedź uzyskujemy z orzeczenia (zrobiła - 3.os. lp.,r.ż, czyli ona) . Podmiot domyślny zapisujemy w nawiasie. (ona) Zrobiła bańkę.
np. Pojechał do sklepu. (kto pojechał?) Pojechał - ( 3.os.lp,r.m - on) . (on) Pojechał do sklepu.
Zazwyczaj podmiot domyślny wywiera złe pierwsze wrażenie na uczniach. Jednakże nie ma powodów do obaw, gdyż nie jest skomplikowany, a znalezienie go w zdaniu nie sprawia kłopotów.
Zapamiętajcie, że są także zdania, które nie zawierają żadnego podmiotu . Nazywamy je zdaniami bezpodmiotowymi. Jak możemy rozpoznać takie zdanie?
Jeżeli orzeczenie jest wyrażone czasownikiem zakończonym na -no, -to
np. Zrobiono zadania z polskiego.
lub kiedy wypowiedzenia zawiera wyrazy typu: trzeba, warto, należy i można
np. Zawsze trzeba być przygotowanym do lekcji.
Czy domyślacie się już na czym polegać będzie Wasze zadanie? Pamiętacie, że jestem zwolenniczką teorii : kiedy ręka zapisze, oko zobaczy, to mózg to zapamięta. Dlatego otwieracie zeszyty, zbieracie wszystkie dzisiejsze informacje i zapisujecie je w formie czytelnej notatki .
Oczywiście teoria byłaby bezwartościowa, gdyby nie wykorzystanie jej w praktyce. Zapraszam do wykonania wszystkich zadań online ze strony epodreczniki. Klikajcie na link i sprawdźcie stopień przyswojenia dzisiejszych informacji o podmiocie.
Dzisiejsze zajęcia uważam za zakończone. Miłego poniedziałku 😊
Comments